موسیقی الکترونیکی به معنی موسیقی ایجاد شده به وسیله تجهیزات الکترونیکی است. هر صدایی که به وسیله یک سیگنال الکترونیکی تولید شود ممکن است موسیقی الکترونیک نامیده شود. به هر حال در یک طبقه بندی ادبی و بازاریابی، موسیقی الکترونیکی به موسیقی تولید شده به طور کامل به وسیله اجزا الکترونیکی اشاره دارد. از قبیل کامپیوتر، سینتی سایزر، ماشین درام و سمپلر. موسیقی الکترونیکی امروزه دارای سبکهای زیر میباشد:
* Ambient
o Ambient groove
o Illbient
o Organic ambient
o Isolationist
o Dark Ambient
o Space Age
* Breakbeat
o Darkstep
o Breakbeat hardcore
o Breakcore
o Brokenbeat
o Drill and bass
o Drum and bass
o Jungle
* Darkwave
* Downtempo
o Nu jazz
o Trip hop (aka the "Bristol Sound")
* Electro
* Electronica
o Big beat
* Hardcore
o 4-beat
o Gabba
o Happy hardcore
o Freeform hardcore
o Makina
* Hi-NRG
o Nu-NRG
* House
o Acid house
o Chicago house
o Deep house
o Freestyle house
o Garage
o Ghetto house
o Hard house
o Hip house
o Microhouse
o New Beat
o Progressive house
o Tech house
o Vocal house
* Industrial
o Electronic body music (EBM)
o Futurepop
o Old-school EBM
* Intelligent dance music (IDM)
o Bitpop
o Chip music
o Glitch
* Miami Bass
* Musique concrète
* New Age
* Noise
* Nortec (electronic style from Tijuana, Mexico)
* Rave (see old skool)
* Synth pop
o Electroclash (late 1990s, early 2000s version)
o Electropop (1980s incarnation)
* Synthpunk
* Techno
o Detroit techno
o Freetekno
o Ghettotech
o Hardcore techno
+ Rotterdam techno
* Trance
o Hard trance
o Goa trance
o Melodic trance
o Minimalist trance
o Progressive trance
o Psychedelic trance
مكالمه بین دستگاههای موسیقی (MIDI)
سرانجام در دهه 1980 مكالمه بین دستگاهها(سازها)ی موسیقی آغاز شد و بدینوسیله انقلابی در جهان موسیقی الكترونیك به وجود آمد.اكنون یك ساز الكترونیك میتواند به دیگری بگوید:« نت دوی وسط Middle را با 60% قدرت بنواز،سپس می اكتاو چهارم E4 را با اندكی قدرت بیشتر بزن. » ساز دوم به این دیالوگ گوش میدهد،آن را میفهمد و نتها را به ترتیب میزند و این روند تا زمانی كه زبان ارتباطی را میفهمد ادامه دارد.زبانی كه اكنون در این سازها دخالت دارد MIDI نام دارد.حتی اگر سازها بتوانند با هم صحبت كنند،هنوز هیچ اختیاری از خود ندارند.در واقع تنها منشأ وابستگی آن دو به طور زنجیروار،نوازنده است.بنابراین دستگاهها اجرای نوازنده را با ترجمه آن به MIDI تفسیر میكنند. MIDI به عنوان زبانی كه برای فرستادن اطلاعات اجرایی از یك دستگاه به دستگاه یا دستگاههای بعدی به كار میرود در نظر گرفته میشود.
گرچه MIDI جنبه جدیدی از موسیقی الكترونیك است،اما قبلاً به صورت یك زبان خانگی در عرصه كامپیوتر مورد نظر بوده است.امروز MIDI یك از مشخصههای بارز موسیقی الكترونیك است.
MIDI به طور وسیعی به عنوان زبان دستگاههای موسیقی شناخته شده است. MIDI در مدت كوتاهی بسیار وسعت یافت،زیرا در بسیاری از شرایط قابل استفاده است. MIDI یك واژه جهانی است.
با وجود زبانهای گوناگون در دنیا، MIDI تنها یك زبان است و میتواند رابطی بین دستگاههای امریكایی،ژاپنی،ایتالیایی،یا آلمانی باشد.مهمتر این كه از MIDI میتوان برای مكالمه دستگاههای گوناگون از كارخانجات مختلف استفاده كرد.مثلاً برای یك پیانوی الكتریكی این امكان وجود دارد كه یك سینتیسایزر و یك ریتمساز صحبت كند.سرانجام MIDI یك قدرت بالقوه فوقالعاده برای رشد و پیشرفت است.
اكنون این پرسش پیش میآید كه چگونه از MIDI برای این مكالمه استفاده میشود؟برای توضیح این مسئله،به پشت ساز الكترونیك خود نگاه كنید.رابطها و ترمینال های گوناگون در پشت ان تعبیه شده است.از جمله MIDI IN , MIDI OUT و احتمالاً MIDI THRU .
اینها گوشها و دهانهای مكالمات MIDI میباشند و برای هرگونه ارتباط از نوع MIDI میباشند و برای هرگونه ارتباط از نوع MIDI لازم است.پیامها از MIDI OUT یك دستگاه به MIDI IN دستگاه دیگر،به وسیله كابلی فرستاده میشود.كابل مورد استفاده پنج سوزن دارد كه باید كاملاً در پنج سوراخ هر ترمینال جای گیرد.توجه داشته باشید كه سوكتهای DINSYNC بسیار شبیه به سوكتهای MIDI است اما كاملاً با آن فرق دارد.
بنابراین كابل MIDI را به سوكت DINSYNC متصل نكنید.(رابطههای پنجشاخه MIDI در بازار یافت میشود).
MIDI IN برای شنیدن پیامهای ورودی، MIDI OUT برای گویش پیامها(خروجی) است. MIDI THRU بسیار شبیه MIDI OUT است به این ترتیب كه با دستگاه بعدی سخن میگوید و پیام را میفرستد اما نه پیام خودش را،در واقع MIDI OUT دستگاه اول را برای دستگاههای بعدی تكرار میكند.در واقع MIDI THRU از هر پیام خروجی كپی میگیرد و برای یك دستگاه دیگر كه به آن متصل است میفرستند.
مكالمه یك طرفه:
گفتیم اطلاعات موسیقیایی از MIDI OUT یك دستگاه به MIDI THRU دستگاه بعدی و از آنجا به MIDI IN دستگاه سوم میرود.پیامها اغلب به طور یك طرفه ارسال میشود.به این ترتیب كه گوینده و شنونده در مكالمه ثابت میمانند.مثلاً یك دستگاه كنترل كننده كیبرد كه بخودی خود صدایی ندارد یا یك مدوله كننده صدا كه كیبرد ندارد.عملكرد ثابتی دارند.آنها میتوانند هم Master(فرمانده) و هم Slave(فرمانگیرنده) باشند.در این شرایط گویند Master و شنونده Slave نامیده میشود.
ارتباط Slave/Master همیشه یك به یك نیست.تعداد Slaveها میتواند افزون شود.در نتیجه حتی در سیستمهای بسیار بزرگ MIDI كه از دستگاههای متنوع به تعداد زیاد تشكیل شده است،اگر شما خط سیر یكطرفه MIDI را با استفاده از اتصالات THRU كنترل كنید،هیچ مشكلی نخواهید داشت.میتوانیم زنجیروار دستگاهها را به طور سری به هم وصل كنید.اما در واقع مكالمات MIDI،دیالوگهای بسیار مشكل را در بر میگیرد،بنابراین اتصال بیرویه MIDI THRU مكالمه دستگاهها را با مشكل مواجه میكند و در این حالت سیستم شما ممكن است اصلاً كار نكند.بنابراین چهارمین یا پنجمین دستگاه در سیستم،ممكن است اطلاعات را اشتباه دریافت كند.برای پرهیز از این وضع،دستگاههای Master و Slave را تا آنجا كه میتوانید به هم نزدیك كنید.البته منظور از نزدیكی در اینجا،كم كردن فاصله نیست،بلكه استفاده از جعبه MIDI THRU است.
جعبه MIDI THRU اطلاعات MIDI را از دستگاه Master به طور همزمان به دستگاههای دیگر (Slave) میفرستد.بنابراین تمام Slaveها در یك زمان و به طور درست اطلاعات را دریافت میكنند.بنابراین سعی كنید حتیالمقدور حتی در سیستمهای سادة اتصال دستگاهها از جعبه MIDI THRU استفاده كنید.
سودمندیهای MIDI
در نظر بگیرید MIDI OUT یك پیانوی الكترونیكی به MIDI IN یك سینتیسایزر متصل شده است.اگر سینتیسایزر روی صدای STRING تنظیم شده باشد،نواختن پیانو سبب خواهد شد تا سینتیسایزر دقیقاً همان نتها را با صدای STRING بنوازد.نتیجه صدایی بسیار بزرگ و پر با باند پهن خواهد بود،گویی كه یك اركستر با نوازنده پیانو همراهی میكند.تركیب جالب دیگر صدای هارپ از پیانو،با صدای فلوت سینتیسایزر است.به همین ترتیب صدای Pipe organ را میتوانید با صدای كر سینتیسایزر تركیب كنید.دو صدای ترومپت كه اندكی با هم نا كوك باشد نیز زیبا خواهد بود.بدین سان شما میتوانید بینهایت صدا تولید كنید و این تازه در شرایطی است كه THRUها را در نظر نگرفتهایم.
روش دیگر استفاده از یك صدای سینتیسایزر است كه ضربه اول صدا در آن زیاد باشد.این صدا را میتوان با صدایی كه فاقد ضربه نخست است تركیب كرد كه بسیار جالب به نظر میرسد.همیشه به خاطر داشته باشید كه در چه شرایطی میخواهید بنوازید و آهنگ شما چه خصوصیاتی دارد.در این شرایط میتواندی از ذوق هنری خود در انتخاب صداها استفاده كنید.اگر از MIDI THRU نیز استفاده كنید،ضخامت صدای خروجی بسیار زیاد خواهد بود.دقت كنید كه در عین پر بودن،صداها واضح باشد و قادر باشید هر صدایی را كه در تولید صدای خروجی دخیل است یك به یك تشخیص دهید.
همان طور كه گفتیم این امكان وجود دارد كه دستگاههایی از انواع متفاوت با زبان MIDI با یكدیگر ارتباط برقرار كنند.به طور طبیعی،انتظار داریم كه یك كیبرد با یك دستگاه همنوع خود مكالمه كند اما یك پیانو چه چیزی برای گفتن به یك ریتمساز دارد؟ در نظر بگیرید اگر یك پیانوی الكتریكی را به یك ریتمساز متصل كنیم و پیانو را به عنوان Master و ریتمساز را به عنوان Slave فرض كنیم چه پیش خواهد آمد.در این حالت ریتمساز با هر ضربهای به نتهای پیانو،صدای كوبهای را نیز ایجاد خواهد كرد كه این كوبه ممكن است درام،باس درام،سایترام و … باشد.برعكس اگر ریتمساز را به عنوان Master و پیانو را به عنوان Slave در نظر یگیریم،با روشن كردن یكی از ریتمهای برنامهریزی شده ریتمساز،پیانوی آكوری متناسب با آن خواهد نواخت.(توجه داشته باشید كه ریتمساز امكانات محدودی برای برنامهریزی دارد،برای بهتر شدن كارهای عملی،بهتر است از سكونسر یا كامپیوتر استفاده شود.)
یكی از كاربردهای قوی زبان MIDI در رابطه با سكونسرهاست.تركیب صداها همان طور كه توضیح داده شد میتواند صدایی بسیار زیبا و طبیعی ایجاد كند،اما هنوز هم محدود به اجرای نتها به وسیله Master است.سكونسر از سوی دیگر قادر است كه بخشهایی از نتهای اجرا شده توسط چند تولیدكننده را به حافظه بسپارد و سپس آنها را روی هم سوار كند.در این حالت،در حالی كه ما میتوانیم از صداهایی با كیفیت و تركیب خوب بهرهمند شویم،میتوانیم یك قطعه را به خوبی تنظیم كنیم و یا حالت اركستراسیون به آن بدهیم.با سكونسر میتوان مجموعهای از نتها را بدون توجه به اینكه كدام دستگاه Master است و كدام نیست به صدا درآورد.با استفاده از دستگاه سكونسر میتوان قطعاتی را تنظیم كرد كه هیچ نوازندهای عملاً قادر به اجرای آن نیست.مثلاً میتوان قطعهای را كه مملو از نتهای زیر است،ابتدا با سرعت بسیار پایین در حافظه سكونسر ضبط كرد،قسمتهای اضافی و خراب آن را ویرایش كرد و خروجی را با صرعت اصلی پخش نمود.مثلاً یك سكونسر به عنوان Master میتواند یك سینتیسایزر را به عنوان نوازنده ملودی،یك پیانو را برای همراهی،یك سینتیسایزر دیگر را برای باس و یك دستگاه ریتمساز را در آن واحد كنترل كند.اطلاعات موسیقی این چهار بخش به طور جداگانه در سكونسر ضبط میشود و سپس به طور اتوماتیك هر چهر دستگاه همزمان شروع به كار میكند و اجرا آغاز میشود!
سیست كامپیوتری موسیقی
امپیوتر عمدتاً تا قبل از پیدایش MIDI با موسیقی در ارتباط نبود.مطمئناً درك هر مكالمه بین كامپیوترها و وسایل موسیقی كار بسیار مشكلی است.در اینجا نیز MIDI جعبههای كوچكی را در اختیار دارد كه میتواند زبان كامپیوتر را به MIDI ترجمه كند.این جعبهها Interface نام دارد.
همانطور كه میدانیم هر كامپیوتر اطلاعاتی در سختافزار خود دارد كه به كامپیوتر میگوید چگونه عمل كند.یك قسمت از این سختافزار میتواند به كامپیوتر بیاموزد كه چگونه مثلاً هم سكونسر باشد و هم به عنوان ویراستار (ادیتور) عمل كند.به این ترتیب میتوان خطوط حامل بیشماری را روی صفحه كامپیوتر ظاهر ساخت و كار نتنگاری را با صبر و حوصله و دقت روی آنها انجام داد و دقیقاً مانند یك كاغذ پارتیتور آنها را نوشت و نتیجه را شنید.(در سالهای اخیر نرمافزارهای پیشرفتهای وارد بازار شده است كه اكثراً با همان نام MIDI عرضه میشود كه برخی از آنها قادر است بیش از صد نت را به طور همزمان ضبط و پخش كند و كار كردن با آنها نسبتاً هم ساده است. )
كاربردهای دیگر MIDI
تاكنون به طور خلاصه كاربردهایی از MIDI را توضیح دادیم،اما اینها تمام عملكردهای MIDI نیست.مثلاً هنگام تعویض یك صدا در سیستم MIDI این امكان وجود دارد كه تعداد زیای افكت را نیز كنترل كرد،یا مثلاً به صدا تأخیر و یا طنین داد.یك سكونسر MIDI همچنین میتواند با یك ضبط مولتی تراك همزمان شود و بینهایت پدیده جالب و نوظهور در موسیقی ایجاد كند كه قبلاً حتی ذهن بشر تصور آن را نمیكرد.
اطلاعاتی دیگر در مورد MIDI و موسیقی الكترونیك كانال:
MIDI Channal قادر است اطلاعات زیادی را از دیك دستگاه Master به یك دستگاه Slave منتقل كند.قسمت یا قسمتهایی از این اطلاعات میتواند مثلاً به وسیلة یك سكونسر جابجا شود.
برای این منظور MIDI،شانزده كانال را در بر میگیرد.تمام گونههای مختلف مكالمات MIDI میتواند به وسیله این شانزده كانال به طور جداگانه فرستاده شود.بنابراین با یك كابل MIDI،شانزده قسمت مختلف در ان واحد میتواند نواخته شود.كانالهای MIDI از یك نظر شبیه كانالهای تلویزیونی است.بسیاری از ایستگاههای تلویزیونی برنامهبشان را در یك زمان ارسال میكنند.به این معنی كه آنتن گیرندة شما در یك لحظه تمام این كانالها را دریافت میكند و شما به دلخواه یكی از این كانالها را انتخاب میكنید.
كانالهای MIDI نیز به همان شكل عمل میكنند.
یك دستگاه MIDI كه به عنوان Master عمل میكند مثل ایستگاه تلویزیون است كه برنامه ارسال میكند و یك دستگاه MIDI كه به عنوان Slave عمل میكند مثل گیزندة تلویزین شماست و تنها تفاوت در این است كه شبكههای تلویزیونی اطلاعات را به طریق امواج و MIDI به وسیله كابل منتقل میكند.بنابراین دستگاه MIDI Master میتواند تصمیم بگیرد كه كدام كانال را ارسال كند.از سوی دیگر دستگاه MIDI Slave میتواند مانند گینردة تلویزیون شما عمل كند و انتخاب كند كه كدام كانال باید شنیده شود.حتی اگر اطلاعات توسط تمام این شانزده كانال گرفته شود،Slave تنها،كانال انتخابی خودش را میشود.
به عنوان مثال اگر سینتیسایزر 1 فقط اطلاعات را از طریق كابل MIDI از كانال 1 دریافت میكند.سینتیسایزر 2 فقط كانال از كانال 2 تغذیه میشود.
به این ترتیب كه اگر كیبرد Master در حال فرستادن اطلاعات از روی كانال 1 MIDI است،تنها سینتیسایزر 1 پاسخ میدهد.یه همین ترتیب اگر 2 MIDI، Master باشد،تنها كانال 2 پاسخ میدهد.حتی اگر سینتیسایزر 1 به طور واضح در حال گرفتن اطلاعات باشد نمیتواند پاسخ گوید زیرا برای كانال دیگری تنظیم شده است.به عبارت دیگر برای درست كردن این سیستم،باید كانالهای MIDI را به دقت انتخاب كنید،با این جنبه از كانالهای MIDI،این امكان وجود دارد كه شانزده قسمت را باشانزده ساز مختلف نواخت و تمام این شانزده كانال را به وسیلة یك كابل منتقل كرد.
كانال TX :
نتهایی كه روی كیبرد مینوازید و اطلاعات مربوط به تغییر كنترل،این كانال منتقل میشود.اگر این كانال در حالت On یا Set قرار داده شود،اطلاعات از روی كانال TX انتقال داده میشود.مثلاً اگر كانال TX روی 1 تنظیم یافته باشد،نتها روی كانال 1 منتقل میشود.با تنظیم كانال TX در چند سیستم متصل به كیبرد Master میتوانید صدای آن دستگاهها را به راحتی با تغییر كانال TX تغییر دهید.پس TX در واقع كنترل كنندة صداهای Slave است.
كانال RX :
كانال RX،كانال دریافتی برای هر پارت را معین میكند.هنگامی كه با سینتیسایزر در حال اجرا هستید باید مطمئن شوید كه كانال شوید كه كانال RX صدایی كه با آن مینوازید با كانال TX كیبرد هماهنگ باشد.با تنظیم دو یا چند پارت در یك كانال،میتوانید آنها را همزمان با هم روی كیبرد بنوازید.در این حالت باید پارتهای بدون استفاده را Off كنید.هنگامی كه یك سكونسر در حال ارسال پیام به سینتیسایزر است و در واقع اطلاعات خروجی از MIDI OUT خود را با صداهای سینتیسایزر مینوازد،باید كانال RX هر پارت با كانال ورودی اطلاعات دریافتی از سكونسر هماهنگ شود.در غیر اسنصورت مممكن است اطلاعات ورودی به سینتیسایزر با صداهای نامناسبی نواخته شود.
كانال كنترل TX :
این عامل،كانالی را كه روی آن تغییرات برنامه از یك صدای ویژه از كیبرد منتقل میشود معین میكند.این كانال میتواند به طور جداگانه برای هر صدا اعمال شود.چنانچه این عامل روی Set باشد،اطلاعات روی كانال TX تنظیم یافته از قبل منتقل خواهد شد و اگر روی TX تنظیم شده باشد،اطلاعات روی همان كانال TX منتقل خواهد شد.
وسعت كلیدها :
با این عامل شما میتوانید وسعت صداهای دریافتی را از یك دستگاه خارجی متصل به كیبرد از طریق كابل MIDI كنترل كنید.مثلاً اگر اطلاعاتی از سكونسر به سینتیسایزر وارد شود كه در محدودة وسعت تعریف شده برای سینتیسایزر نباشد،آن اطلاعات روی سینتیسایزر به صدا تبدیل نخواهد شد،مگر اینكه وسعت كلیدهای سینتیسایزر به وسیلة این عامل تغییر یابد.
كیفیت یا مد :
همان طور كه قبلاً گفتیم اگر یك Master و Slave بخواهند مشتركاً كار كنند باید از كانالهای همانند استفاده شود.اما راه دیگری برای Slave به منظور دریافت اطلاعات وجود دارد.این كیفیت OMIN ON نام دارد و Slave را مجبور میكند تا به تمام این شانزده كانال در آن واحد پاسخ دهد.در یك طرح ساده از یك Master و یك Slave این كیفیت كاربرد فراوانی دارد زیرا Slave به این توجه نمیكند كه كدام كانال Master در حال كار است و همه آنها با هم میشنوند.
با وجود این هنگام استفاده از یك سكونسر كه در حال اجرای یك نمونه از كانالهای متفاوت است،جدا كردن اطلاعات غیر ممكن است.بنابراین در ای حالت Slave باید در مد یا كیفیت OMIN OFF قرار گیرد و به طوری كه تنها اطلاعات كانال انتخاب شده را دریافت كند.
حالتهای دیگری به نام POLY و MONO وجود دارد كه پیامها را به صورت اطلاعات Monophonoc (تك صدایی) و یا Polyphonic (چند صدایی) ارسال میكند.
سازهای كیبرد مثل پیانو و سینتیسایزر اغلب از كیفیت POLY استفاده میكنند و MONO عمدتاً برای كنترل كننده MIDI گیتار به كار میرود.در این كیفیت اطلاعات مربوط به هر گیتار جداگانه به وسیله كانالهای مجزا فرستاده میشود و منبع صدا را به شش سینتیسایزر تك صدا تقسیم میكند.سپسیك كانال به نام BASIC MIDIقرار داده میشود و پنج كانال بعدی برای صداهای دیگر استفاده میشود.برای انتخاب اینكه از كدام یك از حالتهای MONO ، POLY و OMIN و غیره استفاده شود،در MIDI یك انتخاب كننده به نام سكلتورمد كه چهار حالت دارد: مد 1 الی 4
MONO 1 كیفیت اول : POLY و OMIN ON – اطلاعات تمام كانالها را به صورت چند صدایی دریافت میكند.
MONO 2 : MONO و OMIN ON – اطلاعات تمام كانالها را دریافت میكند ولی تنها میتواند در هر زمان یك نت را به صدا درآورد.
MONO 3 : POLY و OMIN OFF – تنها كانال انتخابی MIDI را به صورت چند صدایی دریافت میكند كه در سكونسرها كاربرد فراوان دارد.
MONO 4 : MONO و OMIN OFF – تنها كانال یا كانالهای ویژهای از MIDI را دریافت میكند و میتواند در هر كانال تنها یك نت را به صدا درمیآورد كه در كنترل كنندة گیتارها كاربرد فراوان دارد.پیامهای موسیقیایی به وسیله كانلهای جداگانه به دستگاهی ویژه در سیستم ارسال میشود،بنابراین تنها روی دستگاههای ویژه تأثیر میگذارد.پیام كانال شامل حالتهایی چون Pitch Bend on/off , Damper Pedal on/off , Note و غیره میشود.
پیامهای صوتی (Voice Messages) و پیامهای مد (Mode Messages) :
پیامهای صوتی:
الف) اطلاعات مربوط به نتها به طور ساده بیان میكند كه كدام شستی فشار داده شده،چه هنگام فشار داده شد و چه هنگام آزاد شده است.
ب) تغییرات برنامه :
كاربرد تغیرات برنامه باعث میشود كه Slave صدای خود را تغییر دهد.سینتیسایزرها،پیانوهای الكتریكی و دیگر دستگاهها،حافظههایی پر از انواع و اقسام صدا دارند.با این تغییرات تصنیف كننده میتواند صدای مورد نظر را انتخاب كند.
ج) تغییرات در كنترل :
تغییر در كنترل میتواند تنوعات متفاوتی به اجرا دهد كمیتهایی مانند مدولاسیون،طنین،لرزش،پدال نگهدارنده و پرتامنتو (فواصل بین نتها را به طور پیوسته به یكدیگر ارتباط میدهد) باعث میشود كه حالت آهنگها تغییر یابد كه هنگی از نوع تغییرات كنترلی است.برخی از كمیتهای پیش گفته در برخی شرایط مورد استفادهای ندارد.
د)After touch (حساسیت ضربهای) :
سینتیسایزرها و دستگاههای نمونه میتوانند طنین،ارزش وضوح و مقدار صدا را به حالتی با نواختن ایجاد كنند.مثلاً اگر برای ایجاد یك صدای بزرگ كافی است شستیها را محكم فشار دهید و یا برای حالت لرزش میتوانید انگشتان را به روی سطح كلاویهها بلرزانید.این پدیده را After touch یا حساسیت لمسی میگویند كه میتواند برای انتقال همان تذثیر به وسیله MIDI به دستگاهی دیگر به كار رود.البته ساز Slave در ان وقت باید تصمیم بگیرد كه چگونه اطلاعات مربوط به After touch را كه دریافت كرده چگونه به كار گیرد.
ه) Pitch bender :
اگر دستگاه Master ، Pitch bender داشته باشد،اطلاعات میتواند به وسیله MIDI منتقل شود.یكبار دیگر Slave تصمیم خواهد گرفت كه آیا این كیفیت را میخواهد یا خیر و اگر میخواهد تا چه مقدار Pitch bender معمولاً به شكل یك كلید گردان تعبیه شده كه با آن میتوان صداهایی شبیه كشیده شدن سیم گیتار را ایجاد كرد.(غالباً در كنار این كلید،كلید دیگری به نام مدولاتور وجود دارد كه در صدا لرزشی ویژه ایجاد میكند.)
پیامهای كیفیتی :
همانطور كه قبلاً بیان شد MIDI چهار كیفیت یا MODE دارد و پیامهای مربوط به مد برای تغییر در كیفیت Slave به كار میرود.برخی از سینتیسایزرها یا پیانوهای الكترونیكی از همان لحظهای كه روشن میشود در كیفیت 1 (omni on , poly) قرار دارد.بنابراین لازم است آنها را به كیفیت 3 (omni off , poly) ببرید تا بتوانید از سكونسرها به طور اتوماتیك یك پیام كیفیتی میفرستند تا Slave در ابتدا و روشن كردن Master به دنبال آن اغلب همین نتیجه حاصل میشود.(یعنی نتها به طور اتوماتیك به كیفیت 3 میرود.)
پیامهای مربوط به سیستم :
پیامهای مربوط به سیستم نیز میتواند به وسیله MIDI ارسال و دریافت شود.فرقی نمیكند كه كانالهای MIDI مربوط به Slave یا Master تنظیم شده باشد یا خیر.به هر صورت این پیامها برای كنترل كل سیستم MIDI به كار میرود،یعنی كلیه دستگاههایی كه به وسیله كابل MIDI به یكدیگر متصل شده است.برای مثال،این پیامها میتوانند به منظور همزمانسازی یك سكونسر و یك دستگاه ریتمساز به كار رود،به این شكل كه آنها بتوانند دقیقاً در یك زمان با هم كار كنند،یا اجرا را شروع و متوقف و از مشكلات مربوط به سیستم MIDI اجتناب كنند.همچنین پیامهایی وجود دارد كه پیامهای انحصاری سیستم نام دارد و منحصر به دستگاه ویژهای است.به این ترتیب كه هر كارخانه یك شماره كد دارد كه به وسیله آن دستگاههای تولیدیاش با شایر دستگاهها تمیز مییابد.اگر اطلاعات هر سیستم انحصاری با شماره ID اشتباه دریافت گردد،باعث میشود كه دستگاه به آن اطلاعات پاسخ درست ندهد. به وسیله پیامهای انحصاری این امكان به وجود میآید تا صدای بین سینتیسایزرها انتقال یابد یا پارامترهای موجود در یك سیستم،به وسیله یك سینتیسایزر برنامهساز مثل DG1000 یا DG300 تغییر یابد.
اجرای عملی MIDI و نتها
جدول كاربردی MIDI را مؤثر برای كنترل ارتباط MIDI :
گرچه MIDI ای ن امكان را برای محدوده وسیعی از سازها و دستگاههای الكترونیكی به وجود آورده تا با هم ارتباط برقرار كنند.ولی این بدان معنا نیست كه تمام دستگاهها زبان MIDI را به طور كامل میفهمند.برای مثال با وصل كردن یك كابل MIDI از یك سینتیسایزر به یك افكتور MIDI،افكت ایجاد شده ممكن است چیزی كه شما خواستهاید نباشد،یا مثلاً استفاده از یك سینتیسایزر به همراه Pitch bend به یك پیانوی الكترونیك باعث این نخواهد شد كه Pitch bend روی پیانواثر بگذارد.برای یك ارتباط كامل و موفقیتآمیز بین دو دستگاه،آنها باید اطلاعات جزئی در مورد یكدیگر را نیز بفهند.
هنگام استفاده از یك سینتیسایزر به عنوان Master برای نواختن با صدای پیانوی الكترونیكی،آنها فقط در محدودة a میتوانند عمل كنند.سینتیسایزر پرتامنتو Pitch bend دارد در صورتی كه پیانو فاقد این امكانات است.
از طرف دیگر پیانو Soft Pedal دارد كه این امكان برای سینتیسایزر نامفهوم است.بنابراین در یك سیستم MIDI با دستگاههای متعدد و گوناگون،شما باید اطلاعاتی را كه هر دستگاه میتواند بفرستد و یا دریافت كند چك كنید.
برای كنترل سریع این اطلاعات،هر دستگاه یك كتابچه حاوی جدول كاربردی MIDI دارد كه گونههای اطلاعاتی را كه میتواند بفرستد و یا دریافت كند نشان میدهد.
جدول كاربردی MIDI چطور خوانده میشود؟
در سمت چپ جدول نامهای گوناگون اطلاعاتی MIDI نوشته شده است.ستون ارسال / دریافت توانایی دستگاه در ارسال و یا دریافت آن پیامها نشان میدهد.حرف o نشاندهنده بله و حرف x معرف نه است.اگر توانایی به عوامل دیگری نیز بستگی داشته بستگی داشته باشد،توضیحات اضافی نیز داده خواهد شد.
كانال اصلی :
دو ستون در كانال اصلی وجود دارد:روشن (Power on) و قابل تنظیم(can be set).ستون روشن نشان میدهد هنگامی كه دستگاه را روشن كردهاید كدام كانال تنظیم شده است.به تازگی بیشتر دستگاهها طوری ساخته میشود كه بتواند یك كانال MIDI ویژه را در حافظه داشته باشد.در این حالت،كانالی كه شما آخرین بار انتخاب كردهاید،با روشن كردن دستگاه دوباره ظاهر خواهد شد.پس حافظه دستگاه حتی در حالت خاموش بودن،همچنان باقی میماند can be set یعنی كانالی كه میتواند تنظیم یا set شود كه معمولاً كانالهای 1 تا 16 است.
كیفیت:
سه ستون در این بخش وجود دارد:روشن،پیام و تغییرات Alternative ستون روشن كیفیتی را كه هنگام روشن كردن دستگاه وجود دارد نشان میدهد.ستون پیام نشان میدهد كه آیا ممكن است دستگاه شما پیامهای كیفیتی را دریافت كند و اگر میتواند،پس از دربافت میتواند كیفیت را تغییر دهد یا خیر.ستون تغییرات Alternative تنها برای دستگاههایی به كار میرود كه میتواند كیفیت پیشین را به كیفیتی ویژه تغییر دهد.این كیفیت در ستون تغییرات Alternative توضیح داده میشود.
شمار نتها:
این ستون بیشترین تعداد نتهایی را كه دستگاه میتواند بگیرد و یا بفرستد نشان میدهد.هر دستگاه معمولاً فقط میتواند به تعداد سستیهایش نت بفرستد،در حالی كه بیشتر از این تعداد نت دریافت میكند.برخی از دستگاهها ممكن است تعداد متنوعی از نتها را دریافت كند،اما این نتها را در امتاوهای متفاوت به صدا درآورد كه این حالت نیز در این ستون توضیح داده میشود.
سرعت:
در بخش سرعت دو ستون خاموش و روشن وجود دارد.این ستون توانایی دستگاه در انتقال و دریافت این دو حال را نشان میدهد.منظور از سرعت.سرعت حركت انگشتان بر سطح شستیهاست.وقتی علامت x در ستون خاموش و روشن وجود داشته باشد،به این معناست كه دستگاه نمیتواند سرعت ضربهها را روی شستیها تشخیص دهد.
After touch یا پس نواختن (A.T) :
این ستون نشان میدهد كه آیا دستگاه میتواند اطلاعات مربوط به A.T را دریافت كند یا خیر. A.Tكیفیتی است كه پس از ضربهزدن به شستیها پدید میآید،این كیفیت شامل مقدار صدا،لرزش و ضربه صدا است.دستگاهی كه كیفیت A.T داشته باشد میتواند به اطلاعات ضربهای انگشتان نیز پاسخ دهد.به این ترتیب كه با ضربه بیشتر روی شستیها صدای بیشتری خواهیم داشت و احتمالاً ضربه صدا نیز بیشتر خواهد شد.با لرزش روی شستیها نیز ممك است در صدا لرزشی ایجاد شود.
Pitch bend :
گردانی در سمت چپ كیبرد وجود دارد كه معمولاً مانند جویاستیك به چند جهت نیز حركت میكند.این گردان با بالا و پایین رفتن خود نیز زیر و بمی صدا را (به طور موقت) تغییر میدهد،یعنی عیناً همان حالتی كه نوازده گیتار برای وصل كردن نتها به یكدیگر (گلیساندو) انجام میدهد و همچنین با حركت خود به چپ و راست میتواند پدیده مدولاسیون صدا را پدید آورد.ستون Pitch bend در جدول MIDI نشان میدهد كه آیاد دستگاه میتواند اطلاعات مربوط به آن را دریافت و ارسال كند یا خیر:
تغییر كنترل :
این ستون نشان میدهد آیا دستگاه میتواند كنترلهایی مثل مدولاسیون،پدال دمپر،پرتامنتو و … را انتقال دهد و یا دریافت دارد یا خیر.این كنترلها بسیار مهماند.به ویژه هنگام ارتباط دو سینتیسایزر از انواع متفاوت و یا یك سینتیسایزر و یك پیانو باید بسیار به آنها توجه داشت.
سیستم انحصاری :
این سیستم برای سكونسرهای MIDI به كار میرود.این بخش بیان میكند كه دستگاه میتواند اطلاعات MIDI را بفهمد یا خیر.
سیستم زمان واقعی :
اطلاعات زمان واقعی توانایی دستگاه شما در همزمانی با MIDI را بیان میكند.اگر دستگاه اطلاعات زمانی را بفهمد میتواند همزمان با سایر دستگاهها كار كند.اگر اطلاعات دستگاه فرمانده را بفهمد نیز میداند كجا شروع و كجا اجرا را توقف سازد.
پیامهای AUX :
این ستون نشان میدهد كه سیستم دریافت و ارسال دستگاه شما چقدر در دریافت پیامها موفق است و تا چه حدی نارساییهای MIDI برای این سیستم اشكال تولید میكند.این بخش برای استثناها در قوانین.كاربرد فراوان دارد.مثلاً اگر نقش و عملكرد یك دستگاه برای موقعیتهای ویژهای،در برخی از پارامترها به طور استثنایی تغییر میكند در این ستون نوشته میشود.بنابراین،هنگامی كه دو یا چند دستگاه را با كابل MIDI به یكدیگر پیوند دادهاید،باید ستونهای مربوطه در این جدول را مطالعه كنید تا ببینید اساساً چنین تركیبی ممكن است یا خیر.
تمام جدولهای كاربرد MIDI یك فرمت (قالببندی) استاندارد دارد (Standard Format) كه كار تنظیم جدولها را آسان میكند.به این ترتیب كه میتوانید به راحتی ستون ارسال Transmit مربوط به Master را با ستون دریافت receive مربوط به دستگاه Slave مقایسه كنید.
مثلاً اگر هر دو ستون دارای علامت x برای كیفیتهای Pitch bend بود،پس ارتباطی در این باره برقرار نخواهد شد.
برای جلوگیری از اشكالات MIDI چه باید كرد؟
MIDI این امكان را به شما میدهد كه فطعه موسیقی دلخواهتان را با روشهای گوناگون،به بهترین حالت ممكن درآورید و درك موسیقیایی خود را به نمایش بگذارید.چیزهایی از قبیل After touch همزمانی (Syncchronization) و Pitch bend اشكالاتی را در هنگام كار به وجود میآورد.زیرا این عناصر به جابجایی مقادیر زیادی اطلاعات بستگی دارد و همین جابهجایی خطاهایی را نیز در پی خواهد داشت.مشكلات دور از انتظار با ارتباطهای ناقص و كمبود اطلاعات در مورد نحوه آنها و برخی عوامل دیگر به وجود میآید.
اتصال كابل MIDI :
بدیهی است اگر كابلها به طور ناقص و غلط وصل شود اطلاعات اجرایی نمیتواند به درستی انتقال یابد.مطمئن شوید كه كابلها از MIDI OUT دستگاه Master به MIDI IN دستگاه Slave متصل شده باشد.
نحوة تعویض كابلهای MIDI :
همیشه باید قبل از قطع ارتباط كابلها،دستگاه خاموش شود و سپس كابلها بیرون كشیده شود.پس تعویض كابلها در حالت «خاموش) باید صورت گیرد.
دستور روشن كردن دستگاههایی كه به وسیله خطوط MIDI یه یكدیگر متصل است:
همیشه دستگاه Master را در آخر روشن كنید.البته روشن كردن آن زودتر از دیگر دستگاهها صدمهای به دستگاه Master وارد نمیآورد،ولی این امكان وجود دارد كه تنظیم دیگر دستگاهها به هم بخورد و خطاهایی در سیستم دیده شود.زیرا همان طور كه میدانیم این Master است كه با ارسال پیام دیگر دستگاهها را تنظیم میكند.
تنظیم Pitch bend و پس نواخت :
MIDI میتواند اطلاعات مربوط به Pitch bend و پسنواخت را منتقل كند،اما این انتقال در واقع به این معنی است كه دستگاه دوم میفهمد كه درجه تغییر پنج تا حدی است و شستیها با چه قدرتی نواخته میشود.ولی نمیداند كه عملاً گردان پیچ تا چه حدی چرخیده است و A.T با كدامین افكت خود همراه است،در این حالت گردان پیچ و A.T در هر دو دستگاه باید از یك سنخ باشد.(در سینتیسایزرها معمولاً درجه گردان پیچ (Pitch bend) روی نمایشگر نشان داده میشود.اگر درجه اولی مثلاً روی 1 و درجه دوی روی 3 تنظیم یافته باشد،تغییر پیچ دستگاه Master تأثیری ناهمگون روی Slave دارد.یعنی مثلاً در حالی كه Master 5/0 پرده پیچ خود را بالا برده است، Slave5/1 پرده صدای پیچ خود را تغییر میدهد.پس درجة گردان پیچها ابتدا باید آزمایش شود و سپس با درجات همنام شروع به كار كند.
Generate your flash banner free online